جک سقفی (ساختمانی) چیست؟ خرید و قیمت انواع آن
جک سقفی یا همان جک ساختمانی یکی از پرکاربردترین تجهیزات و ابزار برای نگه داری موقت سقف و تحمل فشار و بار وارد بر آن تا زمان تکمیل فرآیند ساخت است. سقف را می توانیم یکی از مهمترین اجزای هر سازه در صنعت ساختمان سازی به حساب بیاوریم که اصلی ترین نقش را در ایجاد استحکام و تحمل بار ایفا می کند. اگر شما قصد ساختمان سازی دارید باید این نکته را بدانید که برای ایمنی سقف ها و اجرای صحیح و اصولی ساختمان سازی به ویژه در مراحل اولیه که هنوز مصالح یا بتن به صورت کامل سفت نشده و استحکام خود را به دست نیاورده اند، نیاز داریم تا به وسیله تکیه گاههای موقت از سقفها محافظت کنیم. اینجاست که باید به سراغ یکی از پرکاربردترین این تجهیزات و وسایل برای این کار یعنی جک سقفی یا جک ساختمانی برویم که از آن برای نگه داری موقت سقف و تحمل بار و فشار وارد بر آن تا زمان تکمیل فرآیند ساخت استفاده می شود. با ما در جک و قالب حسنی همراه باشید تا به بررسی کامل جک سقفی ، انواع مختلف آن ، کاربردها ، مزایا و معایب و قیمت و نکات مهم ایمنی و هنگام خرید آن بپردازیم.
جک سقفی چیست؟
جک سقفی به عنوان یک ابزار فلزی در صنعت ساختمان سازی به منظور پشتیبانی موقت از سقف در پروژه های عمرانی و ساختمان سازی به حساب می آید که به نام های دیگری از جمله جک ساختمانی ، جک تلسکوپی یا شمع فلزی نیز شناخته می شود.این ابزار معمولاً از فولاد ساخته شده و قادر است بار قابلتوجهی (تا حدود 1.5 تن) را تحمل کند. جک سقفی بهگونهای طراحی شده که ارتفاع آن قابل تنظیم باشد و به همین دلیل می تواند در انواع مختلف سقفها، از جمله تیرچهبلوک، دال بتنی، وافل و یونولیت، کاربرد داشته باشد.
اجزای جک سقفی
جک سقفی از سه بخش اصلی تشکیل شده است که در زیر به معرفی کامل این سه قسمت می پردازیم :
لوله نری: قسمت بالایی جک که معمولاً از لولهای با قطر 5 سانتیمتر و ضخامت 2.5 میلیمتر ساخته میشود را لوله نری گویند که این لوله دارای سوراخهایی با فاصله 10 سانتیمتری است که برای تنظیم ارتفاع از آن استفاده میشود.
لوله مادگی: این لوله شامل قسمت پایینی جک است که از لولهای با قطر 6 سانتیمتر و ضخامت 2 میلیمتر تشکیل شده و بهعنوان پایه در جک سقفی عمل میکند.
رزوه و مهره: رزوه و مهره را می توانیم به عنوان بخشی که امکان تنظیم دقیق ارتفاع را فراهم میکند به شمار بیاوریم که معمولاً از چدن نشکن (داکتیل) ساخته میشود تا در برابر فشار و ضربات مقاوم باشد.
علاوه بر این، جکها ممکن است دارای سرجک (مانند صلیب یا U شکل) باشند که نوع آن بسته به کاربرد متفاوت است.
انواع جک سقفی بر اساس سبک و سنگین بودن
1- جک سقفی سبک
جک سقفی سبک معمولاً از مواد نازکتر یا سبکتر (مثل فولاد با ضخامت کمتر) ساخته شده و برای تحمل بارهای محدودتر به کار میرود، این جکها به خاطر وزن کمتر حملونقل و نصبشون راحتتر بوده و اغلب در پروژههای کوچکتر یا سازههای موقت استفاده میشوند.
مشخصات جک سقفی سبک
وزن: معمولاً بین 8 تا 12 کیلوگرم (در مقایسه با جکهای معمولی که 12.5 تا 21 کیلوگرم وزن دارن)
ضخامت لوله: لوله نری (بالایی) حدود 2 میلیمتر و لوله مادگی (پایینی) حدود 2 تا 2.5 میلیمتر ضخامت دارد.
ارتفاع قابل تنظیم: اغلب تا 3 تا 3.5 متر (کمتر از جکهای سنگین که ارتفاع آنها تا 5 متر هم میرسند)
ظرفیت بار: حداکثر 1 تا 1.2 تن (در حالی که جکهای معمولی تا 1.5 تن یا بیشتر تحمل میکنند)
جنس: از فولاد سبک یا گاهی آلیاژهای مقاوم ولی نازکتر ساخته میشود.
انواع جک سقفی سبک
جک صلیبی سبک: با سر صلیبی برای سقفهای تیرچهبلوک نازک
جک U شکل سبک: برای پروژههای سادهتر که نیاز به تحمل بار کمتری دارند.
جک تلسکوپی سبک: با رزوه ساده و وزن کمتر
کاربرد جک سقفی سبک
جکهای سبک بیشتر در جاهایی استفاده میشوند که بار وارده زیاد نیست:
سقفهای تیرچهبلوک با ضخامت کم: مثلاً بتن 5-7 سانتیمتری
سقفهای یونولیت یا وافل: چون این سقفها وزن کمتری دارند جک سبک برای استفاده در این سقف ها کافیست.
پروژههای کوچک: مثل ساخت خونههای ویلایی یا سولههای سبک
تعمیرات یا قالببندی موقت: جایی که نیاز به پشتیبانی کوتاهمدت و سبک باشد.
مزایای جک سقفی سبک
حملونقل آسان: به خاطر وزن کم کارگرها راحتتر آن را جا به جا می کنند.
هزینه کمتر: قیمت آن از جکهای سنگین پایینتر بوده و برای پروژههای اقتصادی مناسبتر است.
نصب سریع: تنظیم و جابهجایی آنها سادهتر است.
مناسب برای فضاهای محدود: در محیطهای کوچک که جکهای سنگین فضای بیشتری اشغال می کنند این جک ها جوابگوی بهتری هستند.
معایب جک سقفی سبک
ظرفیت محدود: برای سقفهای سنگین یا دالهای بتنی ضخیم مناسب نیست.
ارتفاع کمتر: برای سقفهای بلند (بیش از 3.5 متر) کارایی ندارد.
مقاومت پایینتر: اگر بار بیشتر از حد تحملش باشد ممکن است خم شده یا بشکند.
به طور کلی جک سقفی سبک یعنی جکی با وزن و ضخامت کمتر که برای پروژههای سبکتر و سقفهایی با بار محدود طراحی شده است. انتخاب این نوع جک برای صرفهجویی در هزینه و راحتی کار خوب است ولی باید مطمئن شوید که بار سقفتون از ظرفیتش بیشتر نباشد.
2-جک سقفی سنگین
جک سقفی سنگین به نوعی از جکهای ساختمانی گفته می شود که برای تحمل بارهای بیشتر و سقفهای سنگینتر طراحی شده اند. این جکها از نظر وزن، ضخامت و ظرفیت با جکهای سبک و معمولی فرق دارند و معمولاً در پروژههای بزرگتر یا سازههای پیچیدهتر استفاده میشوند. جک سقفی سنگین از مواد مقاومتر و ضخیمتر (مثل فولاد با ضخامت بالاتر) ساخته شده و برای پشتیبانی از سقفهایی با بار زیاد یا دهانههای بلند به کار می روند.
مشخصات جک سقفی سنگین
وزن: معمولاً بین 15 تا 25 کیلوگرم یا بیشتر (بسته به مدل و ارتفاع)
ضخامت لوله: لوله نری (بالایی) حدود 2.5 تا 3 میلیمتر و لوله مادگی (پایینی) حدود 3 تا 3.5 میلیمتر ضخامت دارد.
ارتفاع قابل تنظیم: از 3.5 تا 5 متر یا حتی بیشتر در مدلهای خاص
ظرفیت بار: معمولاً 1.5 تا 2 تن یا بالاتر (بسته به کیفیت و طراحی)
جنس: از فولاد با کیفیت بالا (مثل لولههای بدون درز مانیسمان) و رزوههای چدن نشکن ساخته میشوند.
انواع جک سقفی سنگین
جک صلیبی سنگین: با سر صلیبی مقاوم برای دالهای بتنی ضخیم
جک U شکل سنگین: برای تحمل بارهای زیاد در سقفهای بزرگ
جک شاقولدار سنگین: با مهاربندی اضافی برای پروژههای خاص مثل پلسازی
کاربرد جک سقفی سنگین
جکهای سنگین برای پروژههایی استفاده میشود که بار زیادی به سازه وارد شده یا نیاز به پایداری بیشتری دارند:
سقفهای دال بتنی ضخیم: مثلاً دالهایی با ضخامت 15-30 سانتیمتر
سقفهای با دهانه بلند: مثل سالنهای بزرگ یا سازههای صنعتی با دهانه بیش از 6 متر
پروژههای عمرانی بزرگ: مثل پلها، تونلها یا ساختمانهای چندطبقه
کفراژبندی سنگین: جایی که قالببندی پیچیده و بار زیادی دارد.
مزایای جک سقفی سنگین
ظرفیت بالا: میتواند بارهای سنگین را بدون خم شدن یا شکستن تحمل کند.
پایداری بیشتر: برای سقفهای مرتفع یا بزرگ استحکام و تعادل بهتری فراهم میکند.
دوام طولانی: به خاطر مواد مقاوم عمر بیشتری دارد و میشود بارها از این نوع جک استفاده کرد.
مناسب برای شرایط سخت: در پروژههای پیچیده یا محیطهای با فشار زیاد کارایی دارد.
معایب جک سقفی سنگین
وزن زیاد: حملونقل و نصب آن سختتر بوده و نیاز به نیروی کار بیشتر یا تجهیزات بیشتری دارد.
هزینه بالاتر: قیمتش از جکهای سبک و معمولی گران تر است.
نیاز به فضای بیشتر: در پروژههای کوچک ممکن است بیش از حد جاگیر باشد.
به طور کلی جک سقفی سنگین یعنی جکی با وزن، ضخامت و ظرفیت بیشتر که برای سقفهای سنگین، بلند یا پروژههای بزرگ طراحی شده است. انتخابش برای سازههایی که بار زیاد یا دهانه بزرگ دارند عالی بوده ولی هزینه و وزن بالای آن باعث شده که فقط در موارد خاص از آن استفاده شود.
جدول مقایسه جک سقفی سبک و سنگین
معیار | جک سقفی سبک | جک سقفی سنگین |
---|---|---|
وزن | حدود 10-15 کیلوگرم | حدود 20 - 30 کیلوگرم |
ظرفیت باربری | تا 1 - 1.5 تن | تا 2 - 3 تن ( یا بیشتر بسته به مدل) |
جنس | معمولا لوله های نازک تر (فولاد سبک) | لوله های ضخیم تر (فولاد مقاوم تر) |
ارتفاع قابل تنظیم | 2 تا 3.5 متر ( بسته به مدل) | 3 تا 5 متر ( بسته به مدل) |
ضخامت لوله | حدود 2 - 2.5 میلی متر | حدود 3 - 4 میلی متر |
کاربرد اصلی | سقف های سبک (دال نازک ، دهانه کوچک) | سقف های سنگین (دال ضخیم،دهانه بزرگ) |
مزایا | قیمت کمتر-حمل و نقل آسان تر-نصب سریع | مقاومت بیشتر- مناسب دهانه های بزرگتر-پایداری بالا |
معایب | ظرفیت محدود- مناسب پروژه های کوچک | قیمت بالاتر- وزن زیاد-نصب سخت تر |
مثال پروژه | سقف 10 سانت با دهانه 4 متر | سقف 20 سانت با دهانه 8 متر |
انواع جک سقفی بر اساس شکل
جکهای سقفی در انواع مختلفی تولید و ساخته میشوند که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند و با توجه به نیاز افراد و پروژه های مختلف می توانند در آنها استفاده شوند.
جک صلیبی:
این نوع جک دارای سر صلیبی شکل است که به دلیل استحکام بسیار بالای آن بسیار پرکاربرد بوده و از آن برای سقفهای تیرچهبلوک و دالهای بتنی می توان استفاده کرد.
جک U شکل (عراقی):
بیشتر در کشورهایی مانند عراق و ایران استفاده میشود و دلیل اصلی نام گذاری این نوع جک نیز استفاده بسیار زیاد آن در کشور عراق است. این جک برای تحمل بار سقفهای تازه بتنریزیشده ایدهآل بوده و قابلیت قرارگیری تیرک یا الوار بر روی این جک فراهم است.
جک T شکل:
مشابه جک صلیبی است، اما سر آن قابلیت چرخش و تنظیم زاویه دارد که انعطافپذیری بیشتری را برای این نوع جک فراهم میکند و همین موضوع باعث استفاده گسترده تر آن در انواع پروژه ها می شود.
جک تلسکوپی:
یکی از اصلی ترین ویژگی های این نوع جک قابلیت تنظیم ارتفاع دقیق آن است که همین موضوع باعث استفاده از آن برای پروژههای خاص میشود.
جک شاقولدار:
برای تحمل فشارهای جانبی و تراز کردن سازه به کار میرود و معمولاً با شمعهای اضافی همراه است.
کاربردهای جک سقفی
جک سقفی یا جک ساختمانی در پروژههای ساختمانی کاربردهای متنوعی دارد که باعث استفاده گسترده آن در صنعت ساختمان سازی شده است. از جمله کاربردهای این نوع جک می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
۱. بلند کردن سازهها
تعمیرات ساختمان : در هنگام تعمیرات ساختمانی از این نوع جک ها می توان برای بلند کردن بخشهایی از ساختمان به منظور تعمیر پایهها یا تعویض ستونها استفاده کرد.
جابجایی سازهها: در برخی پروژهها، کل ساختمانها با استفاده از جکهای هیدرولیکی جابجا میشوند.
۲. نگهداشتن بارها
پشتیبانی موقت: در حین ساختوساز، جکها برای نگهداشتن سقفها، دیوارها یا سایر بخشهای سازه تا زمان تکمیل کار استفاده میشوند و اصلیترین کاربرد جک سقفی، پشتیبانی از سقف تا زمان سفت شدن بتن یا تکمیل سازه است.
تعادل بار و تکیه گاه : در پروژههای بزرگ، جکها به حفظ تعادل و ثبات سازه کمک میکنند و در قالببندی سقفهای بتنی، جکها بهعنوان تکیهگاه زیر قالب استفاده میشوند.
3- تحمل بار جانبی
در برخی موارد، مانند نصب قالبهای دیوار یا ستون، جکهای شاقولدار برای استحکام بیشتر به کار میروند.
4. تنظیم ارتفاع
همترازی سازه: برای تنظیم ارتفاع بخشهای مختلف ساختمان یا تجهیزات می توان از این نوع جک ها استفاده کرد.
نصب تجهیزات: در نصب ماشینآلات سنگین یا تجهیزات صنعتی، جکها برای تنظیم دقیق ارتفاع استفاده میشوند.
5. فشردهسازی و تست بار
آزمایش مقاومت: در برخی موارد، جکها برای اعمال فشار و تست مقاومت مصالح یا سازهها به کار میروند.
فشردهسازی خاک: در پروژههای راهسازی یا ساختوساز، جکها برای فشردهسازی خاک استفاده میشوند.
6. استفاده در پروژههای خاص
پلسازی: در ساخت و تعمیر پلها، جکها برای بلند کردن و نگهداشتن بخشهای سنگین پل استفاده میشوند.
تونلسازی: در پروژههای حفاری تونل، جکها برای نگهداشتن سازههای موقت یا جابجایی ماشینآلات به کار میروند.
مزایای جک سقفی
استفاده از جک سقفی در هنگام ساخت و ساز و صنعت ساختمان سازی مزایای متعددی دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره می کنیم :
سهولت نصب: جکها بهراحتی نصب و تنظیم میشوند و نیاز به ابزار پیچیده ندارند.
قابلیت تنظیم ارتفاع: امکان تنظیم دقیق ارتفاع، استفاده از آن را در شرایط مختلف ممکن میکند.
مقاومت بالا: جکهای باکیفیت میتوانند سالها مورد استفاده قرار گیرند و حتی بهصورت دستدوم نیز قابل خریداری هستند.
هزینه مقرونبهصرفه: در مقایسه با داربستهای سنتی، جک سقفی هزینه کمتری دارد.
معایب جک سقفی
حال که به معرفی مزایای جک سقفی اشاره کردیم بهتر است بدانیم علاوه بر تمامی مزایای بالا جک سقفی برخی معایب نیز دارد که در زیر آنها را برای شما آورده ایم تا با بررسی کامل شرایط به انتخاب جک سقفی مورد نظر خود اقدام کنید ، از جمله معایب جک ساختمانی می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم :
محدودیت ارتفاع: برای سقفهایی با ارتفاع بیش از 4 یا 5 متر، استفاده از جک توصیه نمیشود و بهتر است از داربست استفاده شود.
نیاز به کیفیت بالا: جکهای ساختهشده از مواد نامرغوب ممکن است تحت فشار خم شوند یا بشکنند.
نصب دشوار مهاربندی: در برخی مدلها، افزودن سیستم مهاربندی برای افزایش استحکام چالشبرانگیز است.
نکات مهم و ایمنی هنگام استفاده از جک سقفی
1. کنترل کیفیت جکها
بررسی سالم بودن: قبل از استفاده، جکها را چک کنید که ترک، خمیدگی، زنگزدگی شدید یا رزوههای خراب نداشته باشند و این موضوع را در نظر داشته باشید که جک سقفی معیوب می تواند زیر بار شکسته شود.
استفاده از جک استاندارد: از جکهایی استفاده کنید که از لولههای بدون درز (مانیسمان) و رزوههای چدن نشکن ساخته شده باشند زیرا جکهای درزدار مقاومت کمتری دارند
ظرفیت بار: مطمئن شوید جکها ظرفیت تحمل بار مورد نیاز (مثلاً 1.5 تن) را دارند و بیشتر از حد مجاز بار روی آنها نگذارید.
2. نصب صحیح و اصولی
تراز بودن: جکها باید کاملاً عمودی و تراز نصب شوند زیرا جک کج میتواند باعث پخش نابرابر بار و واژگونی شود، برای این کار از تراز یا شاقول استفاده کنید.
پایه محکم: زیر جکها باید سطح صاف و مقاومی باشد در صورتی که زمین سست یا ناهموار است از تختههای چوبی یا صفحه فلزی (بیس پلیت) زیر جک استفاده کنید.
فاصلهگذاری مناسب: فاصله جکها را طبق محاسبات (مثلاً 1 متر در 1 متر برای سقف معمولی) رعایت کنید و در نقاط حساس مثل لبهها یا زیر تیرها جک اضافی قرار دهید.
مهاربندی: برای سقفهای بزرگ یا مرتفع، جکها را با مهاربندی افقی و مورب به هم وصل کنید تا پایداری بیشتر شود.
3. رعایت زمانبندی
نصب قبل از بتنریزی: جکها باید قبل از شروع بتنریزی کاملاً نصب و تنظیم شوند تا بتوانند وزن بتن خیس را تحمل کنند.
برداشتن جکها: جکها را فقط زمانی بردارید که بتن به استحکام کافی رسیده باشد (معمولاً 21 روز برای بتن استاندارد، مگر اینکه مهندس ناظر زمان دیگری مشخص کند) برداشتن زودهنگام میتواند باعث ترک یا ریزش سقف شود.
4. ایمنی در حین کار
عدم جابهجایی حین بارگذاری: وقتی جکها زیر بار هستند (مثلاً بعد از بتنریزی)، به هیچ وجه جک را جابهجا یا تنظیم نکنید، چون تعادل سازه به هم میخورد.
محدود کردن تردد: تا وقتی جکها برداشته نشده اند، از تردد افراد غیرضروری یا گذاشتن بار اضافی (مثل مصالح سنگین) روی سقف خودداری کنید.
استفاده از تجهیزات ایمنی: کارگرهایی که جکها را نصب یا باز میکنند باید از کلاه ایمنی، دستکش و کفش کار استفاده کنند.
5. بررسی شرایط محیطی
زمین خیس یا لغزنده: اگه زمین زیر جکها خیس یا لغزنده باشد احتمال سر خوردن جک وجود دارد، قبل از جک گذاری زمین را خشک و محکم کنید.
باد شدید: در مناطق بادخیز، جکها را با مهاربندی اضافی محکم کنید تا واژگون نشوند.
دمای بالا یا پایین: در دماهای خیلی بالا یا پایین، استحکام بتن و عملکرد جکها را مرتب چک کنید.
6. آموزش و نظارت
آموزش کارگران: کارگرها باید با نحوه نصب، تنظیم و برداشتن جکها آشنایی کامل داشته باشند، کار غیرحرفهای میتواند بسیار خطرناک باشد و موجب بروز سانحه شود.
نظارت مهندس: همیشه از یک مهندس ناظر یا فرد باتجربه مشورت بگیرید تا نصب و استحکام جکها را تأیید کند.
7. اقدامات احتیاطی اضافی
جکهای اضافی: همیشه چند جک اضافی در محل داشته باشید تا اگر مشکلی پیش آمد (مثلاً خرابی یک جک)، سریع جایگزین کنید.
علامتگذاری: محدودهای که جکها نصب شدند را با نوار یا علائم مشخص کنید تا کسی به اشتباه به آنها ضربه نزند یا بار اضافی روی آنها قرار ندهد.
در زیر یک مثال واقعی از خطا و راهحل در مورد موارد ایمنی را برای شما آورده ایم تا درک کامل تری از این موضوع داشته باشید:
فرض کنید یک سقف 50 متر مربعی با جکهای 1 متری نصب شده، اما زمین زیرش سست بوده و یکی از جکها فرو رفته است، به نظر شما نتیجه این موضوع چه خواهد بود؟ بله درست حدس زدید بخشی از سقف کج شده و بتن ترک خورده است.
راهحل برای حل این مساله : گذاشتن تخته چوبی زیر جکها و چک کردن زمین قبل از نصب جک سقفی
با توجه به تمامی موارد گفته شده در بالا متوجه شدیم که ایمنی جک سقفی به کیفیت جک، نصب درست، زمانبندی مناسب و توجه به شرایط محیطی بستگی دارد. با رعایت این نکات، نهتنها از حوادث جلوگیری میکنید، بلکه عمر جکها را هم بیشتر میکنید و پروژه شما با موفقیت پیش میرود.
نحوه محاسبه تعداد جک سقفی
1. محاسبه مساحت سقف
اولین قدم این است که مساحت کل سقفی که قرار است در زیر آن جکگذاری شود را محاسبه کنید. این کار خیلی ساده است:
فرمول مساحت: طول سقف (متر) × عرض سقف (متر) = مساحت (متر مربع)
مثال: اگر طول سقف 10 متر و عرضش 5 متر باشد، مساحت سقف 50 متر مربع می شود.
2. تعیین فاصله استاندارد جکها
فاصله بین جکها بستگی به نوع سقف و بار وارد بر آن دارد بهطور کلی:
استاندارد رایج: در هر متر مربع، 1 جک قرار میگیرد یعنی فاصله جکها حدود 1 متر در 1 متر است.
سقف سنگین (مثل دال بتنی ضخیم یا ضخامت بیشتر از 15سانتی متر یا دهانه بزرگ): فاصله جکها کمتر میشود (مثلاً 80×80 سانتیمتر یا حتی 50×50 سانتیمتر)
سقف سبک (مثل تیرچهبلوک): فاصله میتواند تا 1.2 متر هم برسد.
برای محاسبه دقیقتر باید بار وارده را در نظر بگیرید ولی در پروژههای معمولی فاصله 1 متر استاندارد فرض می شود.
3. فرمول محاسبه تعداد جک
بعد از اینکه مساحت و فاصله را مشخص کردید، از این فرمول استفاده کنید:
تعداد جک = مساحت سقف (متر مربع) ÷ فاصله بین جکها (متر مربع به ازای هر جک)
به زبان ساده:
اگه فاصله 1 متر در 1 متر باشه (یعنی 1 جک در هر متر مربع)، تعداد جکها برابر با مساحت سقف میشود.
اگه فاصله کمتر یا بیشتر باشد باید مساحت رو تقسیم بر مساحت تحت پوشش هر جک کنید.
4. مثال عملی
فرض کنید مساحت سقف: 50 متر مربع
فاصله جکها: 1 متر × 1 متر (هر جک 1 متر مربع رو پوشش میده)
محاسبه:
تعداد جک = 50 ÷ 1 = 50 جک
حالا اگه فاصله جکها 80 سانتیمتر (0.8 متر) باشه:
مساحت تحت پوشش هر جک = 0.8 × 0.8 = 0.64 متر مربع
تعداد جک = 50 ÷ 0.64 = حدود 78 جک (عدد رو به بالا گرد میکنیم).
5. نکات مهم در محاسبه
بار اضافی: اگر سقف خیلی سنگین باشد (مثلاً ضخامت بتن بیشتر از 15 سانتیمتر یا بار زنده زیاد باشد)، باید تعداد جکها را بیشتر کنید. مثلاً به جای 1 جک در هر متر مربع، 1.5 تا 2 جک در نظر بگیرید.
کنارهها و گوشهها: در لبههای سقف یا نقاطی که بار متمرکز است (مثل زیر ستونها)، جکهای اضافی قرار دهید.
ارتفاع سقف: جکها معمولاً تا ارتفاع 4-5 متر کارایی دارند برای سقفهای بلندتر، باید از داربست یا سیستمهای دیگر استفاده کنید.
تراز بودن: موقع نصب، مطمئن شوید جکها کاملاً عمودی و تراز باشند تا بار بهصورت یکنواخت پخش شود.
6. جدول راهنما (تقریبی)
مساحت سقف(متر مربع) | تعداد جک ها ( فاصله 1×1 متر مربع) | تعداد جک ها(فاصله 0.8×0.8 متر مربع) |
---|---|---|
10 | 12 | 20 |
20 | 21 | 36 |
30 | 30 | 50 |
40 | 40 | 64 |
50 | 50 | 81 |
60 | 60 | 96 |
80 | 80 | 126 |
100 | 100 | 156 |
150 | 150 | 234 |
200 | 200 | 306 |
توضیحات مربوط به جدول بالا :
1- فاصله 1×1 متر : برای سقف های معمولی با ضخامت کم (مثلا 10-15 سانتی متر) و بار سبک مناسب تر است.
2- فاصله 0.8×0.8 متر : برای سقف های سنگین تر (مثلا ضخامت بالای 15 سانتی متر) یا پروژه هایی که نیاز به پایداری بیشتری دارند مناسب تر است.
3- نحوه محاسبه تقریبی :
- برای فاصله 1 متر : مساحت ÷ 1 + چند جک اضافی برای لبه ها
برای فاصله 0.8 متر : مساحت ÷ 0.64 + چند جک اضافی
با توجه به موارد گفته شده برای محاسبه تعداد جک سقفی کافیه مساحت سقف رو حساب کنید و فاصله مناسب جکها رو بر اساس نوع سقف و بار تعیین کنید و بعد با تقسیم مساحت بر مساحت تحت پوشش هر جک تعداد رو به دست بیارید. همیشه چند تا جک اضافی هم در نظر بگیرید که اگه نیاز شد دستتون خالی نمونه!
زمان قالببرداری جک سقفی
زمان قالببرداری جکهای سقفی (یا بهطور کلی قالبهای سقف) به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آنها می توانیم به نوع بتن، شرایط آبوهوایی، ضخامت سقف و استانداردهای مهندسی اشاره کنیم، ما در مسترقالب این موضوع را بهصورت کامل و ساده برای شما توضیح می دهیم تا دقیق متوجه شوید که زمان برداشتن جک ها چه موقعی است. برداشتن جک ها به موارد مختلفی بستگی دارد که در زیر آنها را به طور مفصل برای شما آورده ایم
1. استحکام بتن
برای اینکه بتن بتواند وزن خود و بارهای احتمالی را تحمل کند نیازمند این است که به استحکام کافی برسد، این استحکام معمولاً با واحد مقاومت فشاری (مگاپاسکال – MPa) سنجیده میشود:
حداقل مقاومت برای قالببرداری: بتن باید به حداقل 70 درصد مقاومت نهایی خودش برسد (معمولاً 20-25 مگاپاسکال برای بتن استاندارد)
زمان استاندارد: برای بتن معمولی (با سیمان تیپ 1 یا 2)، این مقاومت بعد از 21 تا 28 روز به دست میاد. ولی در عمل قالببرداری میتواند به شرط آنکه شرایط خاصی رعایت شود زودتر انجام شود.
2. زمانبندی بر اساس نوع سازه
زمان برداشتن جکها به نوع سقف و بار وارده بستگی دارد:
سقف تیرچهبلوک: حداقل 10 تا 14 روز بعد از بتنریزی، به شرطی که ضخامت بتن روی بلوکها کم باشد (حدود 5-7 سانتیمتر)، برای اطمینان بیشتر معمولاً تا 21 روز صبر میکنند.
سقف دال بتنی: برای دالهای نازک (10-15 سانتیمتر): حداقل 14 تا 21 روز و برای دالهای ضخیم (بیش از 15 سانتیمتر): 21 تا 28 روز زمان نیاز است.
سقفهای پیشساخته یا وافل: معمولاً 7 تا 14 روز، چون بار کمتری به جکها وارد میشود.
3. تأثیر دما و رطوبت
هوای گرم (بالای 25 درجه): بتن سریعتر سفت شده و ممکن است بعد از 7 تا 10 روز بتوانید جکها را بردارید (با تأیید مهندس ناظر)
هوای سرد (زیر 10 درجه): سفت شدن بتن کندتر بوده و باید حداقل 21 تا 28 روز صبر کنید. در دمای خیلی پایین، حتی ممکن است نیاز به محافظت از بتن (مثل پتو یا گرمکن) باشد.
رطوبت بالا: رطوبت به سفت شدن بتن کمک میکند ولی اگر بیش از حد باشد باعث طولانی شدن زمان خشک شدن می شود.
4. استانداردهای مهندسی
طبق آییننامههای ساختمانی (مثل ACI یا استاندارد ایران – مبحث نهم مقررات ملی):
حداقل زمان برای جکهای زیر سقف: 14 روز است مگر اینکه تست مقاومت بتن (مثل آزمایش نمونه مکعبی) این موضوع را نشان دهد که می توان زودتر جک ها را برداشت.
سقفهای با دهانه بلند (بیش از 6 متر): جکها باید تا 28 روز یا بیشتر بمانند چون خمش و تنش در این سقفها بیشتر است.
5. روش تدریجی برداشتن جکها
جکها را به یکباره و کامل برندارید و بهتر است این عمل به صورت تدریجی انجام شود.
رزوه جکها رو کمی شل کنید (مثلاً 2-3 دور) و 24 ساعت صبر کنید تا ببینید سقف واکنشی (مثل ترک یا نشست) نشان می دهد یا خیر، اگر مشکلی نبود جکها را بهصورت مرحلهای (مثلاً نصفشون روز اول، بقیه روز بعد) بردارید. این روش از شوک ناگهانی به سازه جلوگیری میکند.
6. نکات مهم قبل از قالببرداری
تأیید مهندس ناظر: همیشه قبل از برداشتن جکها، با مهندس پروژه مشورت کنید زیرا او می تواند با توجه به نقشه و شرایط خاص، زمان دقیق را اعلام کند.
آزمایش بتن: اگه عجله دارید، میتوانید نمونه بتن را آزمایش کنید (مثلاً با دستگاه جک بتنشکن) تا مطمئن شوید به مقاومت لازم رسیده است.
بررسی ترک: قبل از برداشتن جکها، سقف را چک کنید که ترک یا تغییر شکل نداشته باشد.
7. جدول راهنما (تقریبی)
نوع سقف | دمای معمولی (20 تا 25 درجه) | دمای سرد( زیر 10 درجه) |
---|---|---|
تیرچه بلوک | 10 - 14 روز | 14 - 21 روز |
دال بتنی نازک | 14 - 21 روز | 21 - 28 روز |
دال بتنی ضخیم | 21 - 28 روز | 28+ روز |
سقف وافل/ یونولیت | 7 - 14 روز | 14 - 21 روز |
مثال عملی : فرض کنید یک سقف تیرچهبلوک با ضخامت بتن 5 سانتیمتر در دمای 20 درجه دارید: حداقل زمان لازم برای برداشتن جک ها 10 روز است و برای اطمینان بیشتر می توانید تا 14 روز نیز صبر کنید، اگر هوا سرد باشد (مثلا 5 درجه) زمان برداشتن جک های سقفی افزایش پیدا کرده و به حداقل 21 روز زمان برای برداشتن جک ها نیاز دارید.
با توجه به نکات گفته شده در بالا زمان قالببرداری جک سقفی معمولاً بین 7 تا 28 روز متغیر بوده و به نوع سقف، مقاومت بتن و شرایط محیطی بستگی دارد. برای پروژههای معمولی 14 روز یک زمان معقول و ایمن به حساب می آید ولی حتماً با مهندس ناظر هماهنگ کنید و برداشتن جکها را به صورت تدریجی انجام بدید.
مشخصات فنی رایج جک سقفی
ارتفاع استاندارد: 3.2 متر (قابل تنظیم تا 5 متر در برخی مدلها)
وزن: بین 12.5 تا 21 کیلوگرم (بدون احتساب سرجک)
تحمل بار: حداکثر 1.5 تن در شرایط استاندارد
خرید جک سقفی
به منظور خرید جک سقفی یا همان جک ساختمانی شما عزیزان می توانید هم به صورت حضوری به مغازه های موجود در سطح کشور که در زمینه فروش محصولات فلزی و محصولات مربوط به ساختمان سازی مشغول هستند مراجعه کنید و هم می توانید به راحتی در منزل بنشینید و با مراجعه به اینترنت و مشاهده فروشگاههای اینترنتی فعال در این زمینه جک سقفی مورد نیاز خود را انتخاب و به راحتی اقدام به خرید آن کنید. مزیت خرید اینترنتی برای شما این است که می توانید به صورت کامل مشخصات جک سقفی مورد نظر خود را مطالعه کرده و اطلاعات کاملی در این زمینه به دست آورید و با مقایسه فروشگاههای مختلف با یکدیگر محصول مورد نظر خود را با بهترین قیمت و کیفیت تهیه کنید. یکی از فروشگاههای معتبر در این زمینه فروشگاه جک و قالب حسنی است که با داشتن سالها سابقه در این زمینه انواع مختلف جک سقفی نو و کارکرده را در فروشگاه خود با بهترین قیمت بازار به فروش میرساند و شما عزیزان می توانید چه به صورت مراجعه حضوری و یا به صورت سفارش تلفنی و اینترنتی محصول خود را سفارش دهید و در اسرع وقت آن را در سراسر کشور تحیول بگیرید.
قیمت جک سقفی
قیمت جک سقفی با توجه به عوامل مختلفی قیمت گذاری می شود و نمی توان یک قیمت ثابت را برای آن در نظر گرفت. انواع مختلفی از این نوع جک در بازار موجود است که هرکدام قیمت های مختلفی دارند، مورد دیگری که در قیمت گذاری این نوع جک ها تاثیر گذار است وزن آنهاست و با توجه به وزنی که دارند در بازار قیمت گذاری شده و به فروش می رسند. البته جک سقفی در بازار هم به صورت نو و هم به صورت کارکرده نیز به فروش می رسد و می توانید با صرف هزینه ای کمتر مدلهای کارکرده و در حد نو آنها را تهیه کنید و نیاز خود را با آنها برطرف نمایید. ما در جک و قالب حسنی با توجه به اینکه قصد داریم تمام نیازهای شما عزیزان را به بهترین شکل ممکن برطرف کنیم هم مدلهای نو و هم مدلهای کارکرده آن را در فروشگاه خود موجود کرده ایم و شما عزیزان می توانید با توجه به بودجه مد نظر خود به خرید مدلهای مختلف جک سقفی چه به صورت نو و چه به صورت کارکرده اقدام کنید.
نتیجهگیری
جک سقفی به عنوان یکی از ابزارهای ضروری در صنعت ساختمانسازی نقش کلیدی در افزایش ایمنی و استحکام سازهها ایفا میکند. با انتخاب نوع مناسب جک و رعایت نکات فنی در نصب و استفاده ، میتوان از این ابزار به بهترین شکل بهره برد. هرچند محدودیتهایی مانند ارتفاع قابل پشتیبانی و نیاز به کیفیت بالا وجود دارد اما مزایای آن از جمله هزینه کم ، نصب آسان و انعطافپذیری ، جک سقفی را به گزینهای محبوب در پروژههای عمرانی تبدیل کرده است. در نهایت توجه به استانداردها و خرید از تولیدکنندگان و فروشندگان معتبر مانند جک و قالب حسنی می تواند این اطمینان را به شما بدهد که جک سقفی عملکرد عالی و باکیفیتی را برای شما به ارمغان بیاورد.